ΙΣΤΟΡΙΑ

Ιστορία

Πρόσωπα των Τεχνών

Γεώργιος Κονταρίνης (1720 περ. – 1758), ιερέας και αγιογράφος. Υπέγραφε με υπερηφάνεια για την Μουνταδιανή του καταγωγή: ’’υποτυπώθην παρά του Γεωργίου του εκ Μοντάδου και γόνου Κονταρίνου’’. Έργα του είναι: Η Θεοτόκος ένθρονος (1725) ιδιοκτησίας Τσαλίκη, Χριστός Παντοκράτωρ (1737) ν. Αγίου Δημητρίου – Μάρπισσα Πάρου, η Αμόλυντος (1746) ν. Παναγίας - Καρυά Τήνου(1), ο Χριστός Παντοκράτωρ και η Παναγία του Πάθους ν. Βουρνιώτισσας – Βουρνά Τήνου. Επίσης θεωρούνται δικά του έργα και οι εικόνες του Χριστού στους ναούς του Αγίου Ιωάννου, της Παναγίτσας και του Αγίου Αθανασίου - Μουντάδος Τήνου, η Παναγία του Πάθους ν. Αγίου Ιωάννου – Μουντάδος Τήνου, ο άγιος Νικόλαος ν. Αγίου Νικολάου – Μουντάδος Τήνου.

Ιωάννης Πλατύς (1838 – 1928), χαράκτης και ξυλογλύπτης, με ιδιαίτερη ικανότητα στη Μικρογλυπτική. Έργα του βρίσκονται σε πολλές μονές του Αγίου Όρους, στη Μονή του Σινά, ενώ μια μεγάλη συλλογή ξυλόγλυπτων βρίσκεται στην Έκθεση Κειμηλίων του Πανελληνίου Ιερού Ιδρύματος της Ευαγγελιστρίας Τήνου(2).

Εμμανουήλ Λαμπάκης (1859 – 1909), ζωγράφος και αγιογράφος. Σπούδασε στο Σχολείο των Τεχνών της Αθήνας και στην Ακαδημία του Μονάχου με καθηγητή τον Νικόλαο Γύζη. Διορίστηκε καθηγητής του Αρσακείου Λάρισας και από το1903 ως το 1909 καθηγητής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας(3).Ήταν ο πρώτος που πρότεινε και ενίσχυσε την ιδέα της ιδρύσεως καλλιτεχνικής εταιρείας στην Αθήνα, ενώ σε δική του πρωτοβουλία και στις επίμονες προσπάθειές του οφείλεται η ίδρυση της Εθνικής Πινακοθήκης(4). Έργα του: Ο σιδηρουργός, Ορφανή τσιγγάνα, Ο γέρος, Η νύφη, Το τάμα, Η μοναχή, Η χαρτορίχτρα, Πεντηκοστή κ.α.

Ιωάννης Λαμπάκης (1851 -1916), πρωτοπόρος φωτογράφος της εποχής του και μετέπειτα ιερέας(5).Με τη φωτογραφία ασχολήθηκε γύρω στα 1870. Το 1873 συνεργάστηκε με τον Ε. Φιλιππίδη, φωτογραφίζοντας βυζαντινά χειρόγραφα και εκκλησιές, πιθανότατα για λογαριασμό του αδελφού του Γεωργίου Λαμπάκη. Το 1880 έγινε συνεταίρος με τον κορυφαίο φωτογράφο εκείνης της εποχής Φίλιππο Μαργαρίτη. Ήταν ο Επίσημος Φωτογράφος των Α’ Ολυμπιακών Αγώνων του 1896 της Αθήνας(6).

Ιστορία

Πρόσωπα των Γραμμάτων

Γεώργιος Λαμπάκης (1854-1914), πολυγραφότατος βυζαντινολόγος, Υφηγητής της Χριστιανικής Αρχαιολογίας στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (1896), ιδρυτικό μέλος και διευθυντής της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας(1) (1885), μετεξέλιξη της οποίας είναι το σημερινό Βυζαντινό Μουσείο Αθηνών. Με δικές του ενέργειες και υπό την επίβλεψή του, συντηρήθηκαν και διασώθηκαν, από το τότε νεοσύστατο Ελληνικό Κράτος, πολλές βυζαντινές αρχαιότητες όπως η Μονή του Οσίου Λουκά στη Βοιωτία, η Μονή Δαφνίου, η Μονή Καισαριανής, η Ομορφοεκκλησιά στο Γαλάτσι, η Μονή Αστερίου κι ο Άγιος Ιωάννης ο Καρέας στον Υμηττό και πλήθος άλλων(2).

Από τον Μουντάδο κατάγεται (από τον πατέρα της Ιωάννη) και η Ευαγγελία – Λίλα Μαραγκού (γενν. 1938), η εξαίρετη Ελληνίδα αρχαιολόγος, η οποία κατέχει Έδρα στο Πανεπιστήμιο των Ιωαννίνων, όπου διδάσκει κλασσική φιλολογία, συναρπάζοντας με τον τρόπο διδασκαλίας και τις γνώσεις της τους φοιτητές, κερδίζοντας την αγάπη τους και την εκτίμησή τους. Έχει δώσει πλήθος διαλέξεων αρχαιολογικού περιεχομένου σε πολλά πανεπιστήμια ανά την Υφήλιο και έχει λάβει μέρος σε πολλά διεθνή αρχαιολογικά συμπόσια, αποσπώντας πάντοτε ευμενείς κρίσεις από διάσημους συναδέλφους της. Το συγγραφικό-επιστημονικό της έργο είναι μέγιστο και έχει γραφεί σε πολλές γλώσσες, αφού είναι γνώστρια εκτός της αρχαίας Ελληνικής και της Λατινικής, της Γαλλικής, της Αγγλικής, της Γερμανικής, της Ιταλικής και της Ρωσικής γλώσσας. Διετέλεσε έφορος στο Μουσείο Μπενάκη, επιστημονική υπεύθυνη του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης και ήταν η πρώτη Πρόεδρος του Ιδρύματος Τηνιακού Πολιτισμού. Σήμερα εποπτεύει τις ανασκαφές της νήσου Αμοργού, ενώ παράλληλα συνεχίζει να συγγράφει και να δημοσιεύει αρχαιολογικές μελέτες, να δίνει διαλέξεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό και να συμμετέχει σε διεθνή συμπόσια(3).

Ραφαήλ Γιαγιάς και Αθανασία Μανωλούδη – Γιαγιά, δάσκαλοι από το 1920 έως το 1965, με μεγάλη κοινωνική και φιλόπτωχη δράση. Καλλιέργησαν και μετέδωσαν στους μαθητές τους, τη θέληση για μάθηση και πρόοδο, διδάσκοντας με τη Ζωή τους και το Έργο τους, τις Αξίες των Υψηλών ιδανικών.

Επαμεινώνδας (Νώντας) Χ. Γονατάς (1924 – 2006), ποιητής και διηγηματογράφος της Μεταπολεμικής γενιάς. Ο «λογοτέχνης του παράδοξου» είχε την εξοχική του κατοικία πίσω από τον Άη-Θανάση, στην πάνω γειτονιά του Μουντάδου, όπου και έζησε μέρες ξεκούρασης και δημιουργικής έμπνευσης. Έργα του: Ο ταξιδιώτης (1945), Η κρύπτη (1959), Το βάραθρο (1963), Ο φιλόξενος καρδινάλιος (1986), Η προετοιμασία (1991), Τρεις δεκάρες (2006)(4).

Ο Αντώνιος Τζές (SM-ΙΕΕΕ) είναι καθηγητής και πρόεδρος στο Τμήμα των Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Τεχνολογίας Υπολογιστών (ΗΜ&ΤΥ) του Πανεπιστημίου της Πάτρας (UPAT). Απόφοιτος του UPAT το 1985, συνέχισε τις σπουδές του στην Αμερική από όπου και πήρε το διδακτορικό του το 1990 από το Ohio State University. Από το 1990 έως το 99 εργάσθηκε ως μόνιμο διδακτικό προσωπικό (tenured associate professor) στο Polytechnic Institute of New York University (www.poly.edu) στις Η.Π.Α. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν Δικτυωμένα Συστήματα Ελέγχου, Νευρωνικά Δίκτυα και Εφαρμογές Ασαφούς Ελέγχου κυκλοφορίας για Έξυπνα Συγκοινωνιακά Συστήματα, Μίκρο-Ηλεκτρομηχανολογικά Συστήματα (MEMs), Ρομποτική, Μηχανοτρονική, Προσαρμοστικός Έλεγχος, Προσαρμοστικός Ασαφής Έλεγχος, Μετρολογία, Ενσωματωμένα Συστήματα, Αναγνώριση Συστήματος και Επεξεργασία Σήματος.

Ιστορία

Ιστορικά Πρόσωπα

Ο ιερομόναχος και δάσκαλος Ιωσήφ Πλυτάς(1) και ο καπετάν Αναστάσης Μουνδαδιανός(2) (σ.σ Μουνταδιανός) αγωνίστηκαν και οι δύο ηρωικά στην πολιορκία της Καρύστου (1821). Ο π. Ιωσήφ μάλιστα γύρισε τραυματισμένος κι οι πληγές του, λόγω των σχεδόν ανύπαρκτων ιατρικών μέσων της εποχής, παρέμειναν ανοικτές για πολλά χρόνια(3).

Θεόδωρος Παξιμάδης(4) μεγαλέμπορος στον ευρύτερο χώρο των Βαλκανίων, από τα πρώτα μέλη της Φιλικής Εταιρείας (1814).

Μιχαήλ Παξιμάδης(5), «Κύριο μέλος» της Α΄ τοπικής διοίκησης της Τήνου το 1836.

Ιωάννης Παξιμάδης(6), «Κύριο μέλος» της Α΄ τοπικής διοίκησης της Τήνου το 1836 και πληρεξούσιος της Τήνου στις εθνοσυνελεύσεις του Άστρους (1823) και της Επιδαύρου (1826).

Ιάκωβος Παξιμάδης(7), (1788-1884). Από νεαρή ηλικία ο Ιάκωβος Παξιμάδης αφιερώθηκε στην υπηρεσία του αγώνα. Διετέλεσε επίσης Πληρεξούσιος σε όλες σχεδόν τις Εθνικές Συνελεύσεις, Βουλευτής, Πρόεδρος της Βουλής (1876), και σε άλλες ανώτατες δημόσιες υπηρεσίες. Τιμήθηκε με το παράσημο των ανωτέρων Ταξιαρχών.

Φραντζέσκος Μιχ. Παξιμάδης(8), «Αρχηγός των αρμάτων της νήσου Τήνου». Ξοδεύοντας όλη του την (πολύ μεγάλη) περιουσία, στρατολόγησε στρατιωτικά σώματα και σαν αρχηγός τους πήρε μέρος στις πολιορκίες της Τριπολιτσάς του Άργους και της Ακροκορίνθου, καθώς επίσης και στην εκστρατεία προς βοήθεια της Σάμου. Η τότε υπέρτατη Διοίκηση της Ελλάδας, λόγω των ηρωικών του κατορθωμάτων, τον τιτλοφόρησε (προ του 1823) με τον βαθμό του Ταξίαρχου και τον διόρισε «Φροντιστή του πολέμου της επαρχίας Τήνου».
Αξίζει ακόμα να αναφέρουμε ότι η Μουνταδιανή οικογένεια Παξιμάδη ήταν η ευπορότερη της Τήνου τα προεπαναστατικά χρόνια. Με έξοδά της κτίστηκε ο ναός των Τριών Ιεραρχών στη Χώρα και το προς βορρά διπλανό κτίριο για σχολείο. Ήταν το πρώτο σχολικό κτίριο της πόλης ως εκείνη την εποχή(9).

Αναστάσιος Νάζος (1880-1940) - ξυλουργός και κατόπιν ο πρώτος αεροναυπηγός της Ελληνικής Αεροπορικής Υπηρεσίας. Ο Αναστάσιος (Τάσος) Νάζος του Πέτρου και της Θωμαής καταγόταν από το Μουντάδο από οικογένεια (νερο)μυλωνάδων. Γεννήθηκε γύρω στο 1880 και πήγε φαντάρος σαν ξυλουργός στον Α’ Πόλεμο. Το 1911 η Ελληνική Κυβέρνηση ανέθεσε σε Γάλλους ειδικούς τη δημιουργία της Ελληνικής Αεροπορικής Υπηρεσίας. Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας έξι συνολικά Αξιωματικοί στάλθηκαν στη Γαλλία για να εκπαιδευθούν ως χειριστές. Μαζί με αυτούς στάλθηκαν και κάποιοι πολίτες, μεταξύ των οποίων και ο Νάζος, για να εκπαιδευτούν στην τέχνη της αεροναυπηγικής. Γύρισε και δούλεψε στην Ελληνική Αεροπορική Υπηρεσία ως συντηρητής αεροσκαφών. Από την Τήνο έφυγε γύρω στα 1902 και πέθανε στην Αθήνα το 1940.